شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی

مقدمه (از آیین نامه ها)

در اجراى ماده (13) قانون مواد خوردنى، آشامیدنى و آرایشى و بهداشتى - مصوب تیر ماه 1346 - این آیین‏نامه شامل چهل و چهار ماده و یازده تبصره تصویب گردید:

فصل اول (از آیین نامه ها)

بهداشت فردى

ماده 1 (از آیین نامه ها)

کلیه کارگران و اشخاصى که در اماکن عمومى و مراکز تهیه، توزیع، نگهدارى و فروشى مواد غذایى انجام وظیفه مى‏نمایند موظفند که کارت معاینه پزشکى در محل کار خود داشته باشند.
تبصره 1- کارفرمایان موظف هستند که قبل از استخدام اشخاص کارت معاینه پزشکى آنان را مطالبه و در محل کسب نگهدارى نمایند.
تبصره 2- کارت معاینه پزشکى منحصراً از طرف ادارات بهدارى هر محل صادر خواهد شد. نوع و مدت اعتبار کارت را که از یک سال تجاوز نخواهد کرد وزارت بهدارى تعیین خواهد نمود.

ماده 2 (از آیین نامه ها)

کارگران موظفند رعایت کامل بهداشت فردى مربوط به نظافت را نموده و به دستورهایى که از طرف دستگاه‏هاى مسئول وزارت بهدارى داده مى‏شود عمل نمایند.

ماده 3 (از آیین نامه ها)

اشخاصى که در محل پخت یا آشپزخانه کار مى‏کنند باید ملبس به کلاه و ... روپوش سفید باشند و روپوش سایر اشخاص مصرح در ماده 1 باید به رنگ روشن و تمیز باشد.

ماده 4 (از آیین نامه ها)

صاحبان و متصدیان اماکن مشمول این آیین‏نامه موظفند جایگاه مناسبى به منظور حفظ لباس کارگران خود تهیه نمایند.

ماده 5 (از آیین نامه ها)

هر کارگر موظف به داشتن حوله و صابون تمیز اختصاصى مى‏باشد.

ماده 6 (از آیین نامه ها)

کارگرانى که به نحوى از انحاء با طبخ و تهیه مواد غذایى سر و کار دارند در حین کار حق دریافت بهاى کالاى فروخته شده را شخصاً از مشترى نخواهند داشت.

ماده 7 (از آیین نامه ها)

در اماکن مذکور در این آیین‏نامه باید جعبه کمکهاى اولیه در محل مناسبى نصب گردد.

ماده 8 (از آیین نامه ها)

کارگران اماکنى که به موجب فصل دوم آیین‏نامه ملزم به داشتن دوش آب سرد و گرم مى‏باشند و یا با پخت روکار دارند موظفند هر روز قبل از شروع و بعد از خاتمه کار استحمام نمایند.

فصل دوم (از آیین نامه ها)

وضع ساختمانى اماکن عمومى و مراکز تهیه و تولید، توزیع - نگهدارى و فروش مواد غذایى

ماده 9 (از آیین نامه ها)

کف باید شامل شرایط زیر باشد:
الف- از جنس قابل شستشو باشد.
ب- صاف و بدون فرورفتگى یا شکاف و جنس آن طورى باشد که در اثر تردد گرد و غبار ایجاد ننماید.
پ- داراى شیب مناسب به طرف فاضل آب باشد.
ت- مجهز به کف شوى سیفون‏دار (شتر گلو) باشد.

ماده 10 (از آیین نامه ها)

دیوارها باید داراى شرایط زیر باشند: الف- ساختمان دیوار و مصالح آن طورى باشد که از ورود جوندگان و حشرات جلوگیرى به عمل آورد. ب- وضع دیوارها باید متناسب با احتیاجات و لوازم مربوط به نوع کار باشد. پ- دیوارها باید صاف و بدون فرورفتگى و شکاف و درز طاقچه باشد. ت- دیوار باید به رنگ روشن باشد.

ماده 11 (از آیین نامه ها)

سقفها باید صاف و حتى‏الامکان مسطح و بدون ترک خوردگى و شکاف و همیشه تمیز باشد.

ماده 12 (از آیین نامه ها)

وضع درها و پنجره‏ها: الف- درها و پنجره‏ها باید بدون ترک خوردگى و شکستگى بوده و قابل شستشو باشد. ب- درها و پنجره‏ها باید طورى باشد که از ورود حشرات به داخل جلوگیرى نماید.

ماده 13 (از آیین نامه ها)

آب مصرفى باید مورد تأیید مقامات بهداشتى باشد.

ماده 14 (از آیین نامه ها)

داراى سیستم فاضلاب بهداشتى باشد.

ماده 15 (از آیین نامه ها)

وضع و تعداد مستراح و دستشویى بهداشتى و متناسب باشد.

ماده 16 (از آیین نامه ها)

براى کارگران باید دستشویى و مستراح مجزا در محل مناسب و شرایط لازم ساخته باشد.

ماده 17 (از آیین نامه ها)

حمام باید داراى شرایط مندرج در مواد (9)، (10)، (11)، (12)، (13)، (14) این آیین‏نامه باشد.

ماده 18 (از آیین نامه ها)

دستگاه سوخت و نوع مواد سوختنى باید طورى باشد که حتى‏الامکان احتراق به صورت کامل انجام گیرد.

ماده 19 (از آیین نامه ها)

محل شستشو و نگهدارى ظروف باید در مجاور محل پخت و مجزا و مستقل از آن باشد. ظروف کثیف از یک دریچه باین محل وارد و ظروف تمیز از دریچه‏هاى جداگانه وارد آشپزخانه و سالن شود.

ماده 20 (از آیین نامه ها)

ظروف باید در ظرفشویى سه مرحله‏اى (شستشو - ضدعفونى - آبکشى) یا توسط دستگاه‏هاى اتوماتیک شسته شود.
تبصره 1- تعداد و ظرفیت هر ظرفشویى باید متناسب با تعداد ظروف باشد.
تبصره 2- ظروف باید با وسیله تمیز و عارى از آلودگى خشک گردد.

ماده 21 (از آیین نامه ها)

قفسه و ویترین و گنجه‏ها باید تمیز و عارى از گرد و غبار و مجهز به در شیشه‏اى باشد. تبصره 1- قفسه و ویترین و گنجه‏ها باید قابل نظافت باشد. تبصره 2- فاصله کف آنها از زمین از 20 سانتیمتر کمتر نباشد.

ماده 22 (از آیین نامه ها)

پیشخوان و میز کار باید سالم و روکش آن از جنس قابل شستشو باشد.

ماده 23 (از آیین نامه ها)

سبزى و میوه که در اماکن عمومى به‏صورت خام در اختیار مشتریان گذارده مى‏شود باید در محل مخصوص شسته و با محلول گندزایى ضدعفونى گردد و سپس با آب سالم و تمیز آبکشى شود.

ماده 24 (از آیین نامه ها)

انبار مواد غذایى باید قابل تمیز کردن و وضع داخلى آن مطابق شرایط مواد 9، 10، 11، 12، 21، این آیین‏نامه باشد.
تبصره 1- انبار مواد غذایى نباید مرطوب باشد.
تبصره 2- انبار آرد و شکر و سایر مواد غذایى که ایجاب مى‏کند داراى انبار اختصاصى باشد باید مطابق نقشه تصویب شده مقامات بهداشتى احداث شود.

ماده 25 (از آیین نامه ها)

کلیه مواد غذایى فاسد شدنى باید در یخچال و یا در سردخانه متناسب نگهدارى شود و همچنین در نگاهدارى آنها در یخچال زاید بر مدتى که معمولاً غذا در یخچال فاسد نمى‏شود خوددارى گردد.

ماده 26 (از آیین نامه ها)

تهویه باید به نحوى صورت گیرد که همیشه هواى داخل اماکن سالم تازه و کافى و عارى از بو باشد.

ماده 27 (از آیین نامه ها)

در فصل گرما حداکثر درجه حرارت اماکن نباید بیشتر 30 درجه سانتیگراد باشد.

ماده 28 (از آیین نامه ها)

نور طبیعى و یا مصنوعى باید طورى باشد که باعث ناراحتى چشم نگردد.

ماده 29 (از آیین نامه ها)

براى جلوگیرى از حریق و انفجار و سایر خطرات احتمالى باید پیش‏بینى‏هاى لازم بشود.

ماده 30 (از آیین نامه ها)

زباله‏دان در پوش‏دار زنگ نزن قابل حمل به تعداد کافى موجود باشد. تبصره 1- زباله‏دان بزرگ درپوش‏دار زنگ نزن قابل حمل متناسب با احتیاجات روزانه در محل مناسب جهت جمع‏آورى و تخلیه زباله‏ها گذاشته شود. تبصره 2- زباله‏دانها باید بعد از تخلیه شسته شود.

ماده 31 (از آیین نامه ها)

پشه، مگس، حشرات و جوندگان به هیچ وجه نباید در داخل اماکن دیده شوند.

ماده 32 (از آیین نامه ها)

نقشه ساختمانهاى کلى اماکن مصرح در آیین‏نامه به منظور انطباق با موازین بهداشتى قبل از اجراء باید به تصویب مقامات مسئول برسد.

ماده 33 (از آیین نامه ها)

اماکنى که اجازه قبول مسافر دارند علاوه بر رعایت کلیه موارد بهداشتى باید واجد شرایط زیر باشند:
الف- در هر اطاق تعداد تختخوابها باید طورى باشد که براى هر تخت شش متر مربع منظور شود.
ب- تعداد دوش هر طبقه از ساختمان باید مساوى تعداد مستراح باشد.
پ- پله‏ها باید داراى حفاظ بوده و لغزنده نباشد ارتفاع پله حداکثر هجده سانتیمتر و عرض آن حداقل سى سانتیمتر باشد.

ماده 34 (از آیین نامه ها)

البسه (مانند حوله، ملحفه، پرده و امثال آنها) باید با دستگاه‏هاى اتوماتیک یا در رختشویخانه که مطابق نقشه استاندارد وزارت بهدارى باشد شسته و خشک و اطو شود.

ماده 35 (از آیین نامه ها)

ایجاد هرگونه حوض یا حوضچه یا پاشوى که در آن آب به صورت راکد باشد ممنوع است.

فصل سوم (از آیین نامه ها)

وسایل و لوازم کار

ماده 36 (از آیین نامه ها)

ظروف مورد استفاده باید داراى شرایط زیر باشد:
1- ظروف شکستنى باید تمیز بدون ترک خوردگى و لب پریدگى باشد.
2- وسایل و ظروف فلزى که براى تهیه و نگهدارى و مصرف مواد غذایى به‏کار مى‏رود باید سالم، صاف، بدون زنگ باشد.
3- استفاده از ظروفى که بوسیله وزارت بهدارى غیرمجاز شناخته و آگهى مى‏شود ممنوع است.
4- جدار داخلى ظروف مسى باید کاملاً سفیدکارى باشد.
5- ظروف لعابى نباید داراى لب پریدگى باشد.
6- وسایل و ظروف غذا باید پس از هر بار مصرف شسته و تمیز ضدعفونى شود.
7- استفاده از گوشت‏کوب و قاشق چوبى و سربى ممنوع است.
8- استفاده از قندان، نمکدان و مشابه آن بدون سرپوش ممنوع است.
9- وسایل و ظروف غذاخورى و تهیه غذا باید در ویترین یا گنجه مخصوص که محفوظ باشد نگهدارى شود.

ماده 37 (از آیین نامه ها)

سطح میزها باید صاف، تمیز، سالم بدون درز بوده و روکش آن قابل شستشو باشد.

ماده 38 (از آیین نامه ها)

صندلیها و نیمکتها باید سالم و تمیز باشد.

ماده 39 (از آیین نامه ها)

براى هر مسافر تازه وارد باید از ملحفه و شمد تمیز و سفید و سالم استفاده شود و تعویض آنها در هر سه روز یک بار اجبارى است.

ماده 40 (از آیین نامه ها)

استفاده از لحاف، پتو، تشک و بالش کثیف و مندرس و بدون ملحفه ممنوع است.

ماده 41 (از آیین نامه ها)

استفاده از تختخوابهایى که داراى پارگى یا شکستگى و یا گودرفتگى فنر باشد ممنوع است.

ماده 42 (از آیین نامه ها)

استفاده از کاغذهایى که تمیز نباشد و هم چنین کاغذ روزنامه و امثال آن جهت پیچیدن مواد غذایى ممنوع است.

ماده 43 (از آیین نامه ها)

ظروف خمیرگیرى باید صاف و تمیز و بدون درز باشد. نصب شیر آب بالاى ظرف خمیرگیرى الزامى است. تبصره 1- حتى الامکان کوشش شود از دستگاه‏هاى خودکار براى تهیه خمیر استفاده گردد.

فصل چهارم (از آیین نامه ها)

طبقه‏بندى اماکن از لحاظ شمول این آیین‏نامه بشرح ذیل است.

ماده 44 (از آیین نامه ها)

طبقه‏بندى اماکن از لحاظ شمول این آیین‏نامه بشرح ذیل است:
1- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى ماده (43) شامل هتل، متل، مهمانخانه و مسافرخانه و پانسیون و امثال آنها مى‏باشند.
2- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (16)، (19)، (20)، (22)، لغایت (25) و مواد (33)، (36)، (39) لغایت 43 شامل حمامها مى‏گردد.
3- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (15) لغایت (17)، (19)، (20)، (22)، (23)، لغایت (25)، (33)، (36)، (39) لغایت (43) شامل آرایشگاهها مى‏باشد.
4- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (15)، (20)، (22)، (25)، (33)، (34)، (36)، (39)، (40) و (41) شامل نانوائیها گردد.
5- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (15)، لغایت (20)، (23)، (33)، (34)، (39)، (40)، (41) و (43) شامل محلهاى فروش مواد غذایى (از قبیل فروش گوشت و میوه و سبزى، بقالى و عطارى و امثال آنها) مى‏باشد.
6- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (15)، (17)، (23)، (34)، (39)، (40)، (41) شامل محلهاى تهیه مواد غذایى (از قبیل ماست‏بندى، کشک‏سابى، قندریزى، شیرینى‏پزى و نظائر آنها) مى‏باشد.
7- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (17)، (33)، (34)، (39)، (40)، (41)، (43) شامل محلهاى تهیه و فروش مواد غذایى که داراى محل پذیرایى از مشترى مى‏باشند، مى‏شود.
8- کلیه مواد آیین‏نامه به استثناى مواد (15) لغایت (17)،(33)،(34)،(39)،(40)،(41)،(42) شامل محلهاى تهیه و فروش مواد غذایى که داراى محل پذیرایى از مشترى نیستند، مى‏باشد.

ویرایش کننده:شرکت توزیع نیروی برق مرکزی -دفتر ایمنی